Barts Buiten: spring is coming en dít kun je nu doen in je tuin
Sleeën en sneeuwschuivers aan de kant: het tuinseizoen begint weer te kriebelen! En dus komt mijn moeder weer aan het woord, de autonome tuingoeroe die echt alles weet, van grote boeren en buitenlui pluktuin tot stadse postzegel van een balkon waar je het met een paar potten moet stellen. Heb je een vraag? Mail dan even naar maartje@bartsboekje.com, zorg ik dat mijn moeder met een bevredigend antwoord komt. En lees hier alle Barts Buiten artikelen, van planten stekken voor dummies tot een volledig 'eetbare' tuin.
In februari begin ik een plan te maken voor mijn moestuin. Bestel ik de zaden en krijg steeds meer zin om aan de gang te gaan. Ik maak vakken die afgescheiden zijn met rozen: rozen trekken luizen aan en zo hoop ik dat die van de groenten afblijven. Bij goed weer maak ik de grond onkruid vrij.
Peulen en erwten kunnen al in maart gezaaid worden dus dat ga ik eerst doen. Peulen en erwten leggen stikstof in de grond vast. Daarna zaai je gewassen die gebruik maken van die stikstof. Bijvoorbeeld boerenkool of andijvie.
Ik maak 3 vakken, maar als je ook aardappels wilt telen, kun je beter 4 vakken maken. In het eerste vak zaai ik de erwten en bonen. In het 2de vak alle wortel- en ui-gewassen en in het 3de vak alle koolsoorten. Ieder jaar schuif ik alles een vak op. Dat is goed voor de grond. Rucola hoort trouwens bij de koolsoorten, so you know. Sla en dergelijken zaai ik daar waar plaats is. Ik zaai ook veel bloemen die insecten aantrekken (nu, in februari, is het daar nog te vroeg voor maar in maart kan dat wel).
In het vak waar de erwten en bonen komen, gooi ik een flinke laag compost en in het koolvak strooi ik kalk. Wat nog meer? Begin maart kun je het volgende al zaaien: tuinkers, uien, wortelen, rucola, zomersla, spitskool, platte peterselie, radijs, prei, rode biet, snijbiet, spinazie en tuinbonen.
Binnen (in een kasje) kun je dit voorzaaien: zomerbloemkool, aubergine, tomaten, paprika, knolvenkel, basilicum en courgette. Het is heel verleidelijk om heel enthousiast binnen te gaan zaaien maar uit ervaring weet ik dat dat tegen kan vallen. De planten worden dan namelijk te lang en te slap. Dus zaai van alles een heel klein beetje en niet te vroeg. In de 2de helft van mei kunnen deze plantjes naar buiten. Maar de meeste plantjes zullen een keer verspeend moeten worden. Je kunt nu heel goed erwten binnen zaaien. Koop een pak groene erwten (waar je erwtensoep van maakt: hele erwten. Niet de spliterwten). Leg een handvol erwten een nacht te weken in water. Neem een platte bak met tuingrond. Leg de erwten erop en bedek die met een laagje grond. Hou de grond vochtig. Na ongeveer een week zie je de jonge erwten boven komen. Als ze ongeveer 10 cm hoog zijn knip je ze af en gebruik ze in een salade of smoothie. Na de knipbeurt groeien ze gewoon weer aan. Zo kun je meerdere keren van dezelfde kweek eten of een drankje maken.
Kuipplanten moeten regelmatig gecontroleerd worden op schimmels en ongedierte. Begin met regelmatig water geven.
Begin maart is de beste tijd om de rozen en de vlinderstruik terug te snoeien tot 10 cm boven de grond. Lavendel mag terug gesnoeid worden tot het houtige gedeelte. Takken van de vlinderstruik kan je als steunmateriaal gebruiken bij planten die gauw omvallen.
Bij regenachtig weer kan je kalk op het gazon strooien voor een goede oppepper.
In maart kunnen struiken nog goed verplant worden. Ook bomen met kale wortels zijn deze maand nog goed te planten of verplanten.
Als je de herfstframbozen nog niet gesnoeid had moet dat nu wel gebeuren. Als je niet zo’n hele grote tuin hebt zou ik eerder voor de herfstframboos kiezen dan voor zomerframboos. Daarin zitten vaak wormpjes. Met de herfstframboos heb je daar geen last van. En je hebt nog eigen fruit tot eind oktober. Er zijn ook gele frambozen. Zelf vind ik ze niet zo lekker. Heel zoet, maar geen frambozen smaak. Frambozen kunnen de hele maand maart nog aangeplant worden. Frambozen kunnen redelijk goed in de schaduw staan.
Tot slot nog een paar eetbare planten: de olijfwilg. Die is niet zelfbestuivend dus moet je twee verschillende soorten aanplanten voor vruchtvorming.
Stauntonia: kun je zelf zaaien.
Kornoelje: trekt bijen aan.
Acca Sellowiana (ananasguave): moet op een droge, warme plek uit de wind staan. Is niet zelfbestuivend.
