Van grauw naar groen: Dit zijn de how to Tuinklussen (voor de hele buurt) van de maand juni
Mocht je nu denken dat de maand juni te laat is om helemaal los te gaan in je voor- of achtertuin of nog beter: om de hele straat knap en kleurrijk te maken (wég met die grauwe maanden!), dan heb je het mis hoor. Ook in juni valt er heel wat te doen. Heel wat te snoeien, te planten en vooral ook te bewateren. Bovendien staan er tal van knappe kleurrijke bloemen as we speak in bloei (let wel: dit zijn vaak eenjarige planten en deze zullen slechts één seizoen meegaan. Dat is prima zolang je daar maar rekening mee houdt!) zodat je voorheen grijze hood al in een paar uur zomers en vrolijk wordt. Hoe? Nou zo!
Voordat je gaat planten, ga je in juni snoeien, snoeien, en nog eens snoeien. Struiken die uitgebloeid zijn, zoals de hortensia, kunnen terug gesnoeid worden. Je kunt 1/3 van de takken weg knippen. Dat doet misschien even pijn, maar heus, het is echt beter en ze worden er in the end alleen maar mooier van. Een hortensia zie je vaak terug in het straatbeeld omdat het een fijne en sterke plant is, dus schroom niet om je buurt in te duiken en ook de struiken die van iedereen zijn een beetje te helpen. Oude dikke takken of takken die er wat raar uitzien, snoei je tot 10 cm boven de stam terug. De hagen kunnen ook al gesnoeid worden: daar worden al die voortuintjes lekker strak en knap van. Maar wacht met de taxus nog een paar weken! Het snoeien van hagen kun je het best op een bewolkte dag doen – just saying.
Wanneer je dan toch aan de slag gaat in de buurt, zorg dan dat je vooral voldoende organische mest bij je hebt: voortuintjes – zeker in de stad – krijgen vaak wat minder aandacht dan de achtertuin waar de meeste mensen zitten en juist nu, in het voorjaar, hebben de planten voedsel nodig. En heb je een moestuin, gooi dan ook wat extra organische mest bij je tomaten, paprika, pompoen, aubergine en courgetteplanten. En bemest ook de druiven en bessen. Tomaten moet je nu ‘dieven’: de jonge scheuten bij de oksels van de plant weghalen.
Om nog even op die eetbare planten door te gaan: wij hebben juist in de voortuin en in de plantenbakken van ons gemeenschappelijke tuintje aardbeienplanten gepland: superleuk voor de buurtkindjes en het ziet er nog gezellig uit ook! Leg stro onder de aardbeien als ze in de volle grond staan. Bij potten hoeft dat natuurlijk niet, maar buurtplantenbakken (alweer: zeker in de stad) zijn vaak groot en stevig (en hufterproof) en dan werkt stro heel goed. Aardbeien kunnen aangevreten worden door aaltjes. Zonde, want dan sterven de planten van de ene op de andere dag af. Als je Afrikaantjes zaait of plant, tussen de aardbeien, dan blijven de aaltjes weg, want ze houden niet van de geur. Opgelost. Ook het koolwitje houd niet van die geur. Neem enkel bloemige Afrikaantjes. Daar trek je insecten mee en dat wil je juist in je (voor)tuin. Bij dubbelbloemige kunnen ze niet goed bij de meeldraden. Dat geld voor alle enkel- en dubbelbloeiende bloemen. Het koolwitje legt graag zijn eitjes op koolplanten. Daar komen rupsjes uit en die eten de koolplanten op.
Over de bloemkool en broccoli leg je vliesdoek. Zo kunnen rupsen hun eitjes daar niet kwijt. Van boerenkool en palmkool blijven ze meestal wel af. Tip: zet ook eens dropplant tussen de kool. Ziet er mooi uit en je hebt minder snel last van plagen. Slakken lok je met de geur van bier. Gezellig ook; maak je er meteen een uitje met de buren van ;-). Graaf een stenen potje met wat bier in de grond zodat de bovenkant van het potje gelijk is met de grond. De slakken komen op de reuk af en sterven een zalige dood. Als je dat wat wreed vindt, kun je ze het best aan het begin van de avond met de hand vangen en ergens anders los laten. Niet bij de buren! Heb je last van meeldauw, snoei dan de plant dan een flink stuk terug.
Onze voortuin ligt voor het grootste deel van de tijd in de schaduw, maar de gemeenschappelijk bloembakken staan juist de hele dag in de zon: let daar goed op als je planten koopt en verdeel je beplanting van hoog naar laag. Zo kun je een schaduwplant die je heel mooi vindt, maar die eigenlijk in de zon zou staat, gemakkelijk in de schaduw van een andere grote plant of boom plaatsen.
LEES HIER ONZE TIPS OVER WAT TE PLANTEN IN EEN TUIN OF OP HET BALKON IN DE SCHADUW
Onze aubergine plantjes (in pot) verbleekten door het felle zonlicht. De oplossing: vliesdoek. Dat is niet zo mooi natuurlijk, dus vooral een praktische oplossing voor de moestuin. Laat de rabarber niet bloeien. Het beste is om na juli niet meer te oogsten van de rabarberstruik. Hij past prima in de perma-cultuur tuin. Perma-wat? Lees hier wat perma-cultuur is en hoe je zo’n – spoiler alert – eetbare tuin realiseert in een kleine tuin.
In juni is het ook tijd om boontjes en suikermais te zaaien. En je kunt al tweejarigen bloemen zaaien. Dat kan tot augustus. Je zaait ze dit jaar en volgend jaar bloeien ze: ideaal om tussen de eenjarige planten te doen zodat jij en je buren zowel nu, als volgend jaar, lol hebben van jullie ‘van grauw naar groen’ inspanningen. De meeste soorten tweejarige planten zaaien zich zelf verder uit. Dus heb je er jaren, veel meer dan twee, plezier van. Enkele leuke bloeiers zijn: Erysimum cheiri, Verbascum, Peucedanum verticillare, Dipsacus fullonum, stokroos.
Tot 21 juni kun je veel vaste planten terug snoeien. De bloei is dan iets later, maar je krijgt mooie en stevige planten die langer bloeien. De beste tijd om een boom te snoeien is na 21 juni. Ze krijgen dan meestal nog een groeispurt zodat ze sterk de winter in gaan. Wilde scheuten onder aan de rozen struik kun je beter eraf draaien dan knippen. Er zijn bepaalde laat bloeiende Allium bollen die nu nog geplant kunnen worden.
Leuk, zo’n weekend werken in de buurt maar – blijf wieden! Van zevenblad en brandnetels, vaak in elke niet zo verzorgde tuin terug te vinden (hoi!), kun je lekkere pesto maken. Wij gooien die door de penne, wat spekjes erbij, klaar is je gezonde maal (voor de hele buurt!). Haal wel de uitgebloeide bloemen uit de plant. Zo blijft hij nieuwe maken. Dat geldt ook bij rozen, ook een geliefde buurtplant die wij in de voortuinen hebben gepland. Anders komen er bottels aan en krijg je geen nieuwe bloemen.
Heb je veel last van luizen, strooi er dan wat peper over. Bij schimmel strooi je kaneel.
Bij warm weer verdampt er veel water uit de vijver. Als je er wat hoge waterplanten in zet, gaat dat de verdamping wat tegen.
Nog enkele tips om water te besparen:
* Laat geen grond leeg liggen. Mulch de bodem.
* Zet geen emmers of tonnen water in de volle zon.
* Probeer zoveel mogelijk water op te vangen als het regent in emmers en tonnen.
* Sproei niet te vaak. Beter wat langer dan vaak heel kort.
* Zet planten in de tuin die goed tegen droogte kunnen. Grijze harige planten kunnen vaak goed tegen droogte. Grote bladplanten niet.
Nog wat tips om vogels naar de tuin te lokken:
* Zorg dat er veel te eten is. Bijvoorbeeld bessen.
* Heb altijd bloeiende planten in de tuin.
* Vogels nestelen graag in klimop tegen een schutting.
* En ze verstoppen zich graag in een struik met doornen.
* Eenvoudig en efficiënt – hang overal in de buurt nestkastjes op.
