mei in de tuin – this is happening (de update)
Mijn moeder (van Maartje) hing weer aan de lijn. Of eigenlijk: ik met haar. Want Màhàm, wat moeten we nou met het voortuintje doen?! Ik houd het meest van een 'wilde tuin' (hier lees je hoe je dat doet), en een moestuin is de droom voor later (daar lees je hier alles over) en tips van de hoe en de wat over tuinen hebben we volop (check deze Barts Buiten artikelen). Maar dat mini-hoekje, wat zullen we daar mee doen? Ik regel wel wat, zei ze. En zo geschiede.
We schrijven half mei, en we willen natuurlijk wel stante pede genieten van onze buitenruimte, vandaar een update met what's happening as we speak: (half) mei in de tuin.
Mei is (ook) voor onkruid wieden. I know, dat klinkt als een klote klus maar het valt heus mee. Onkruid kan er namelijk ook best mooi uitzien en je hoeft heus niet alles meteen eruit te trekken. Kijk of er misschien insecten op af komen (zoals op brandnetel), en of je het onkruid kunt gebruiken voor in de salade (zoals paardenbloem en jawel, ook brandnetel – lees ook even dit artikel over permacultuur, ofwel hoe je alles uit je eigen tuin kunt eten. Zelfgemaakte pesto van brandnetel en de stelen van de paardenbloem is echt heel lekker! En van kweekgras kun je bijvoorbeeld thee zetten. Echt waar.
Als de ijsheiligen voorbij zijn (13-14-15 mei) is de kans op nachtvorst ook voorbij. Dus is het tijd om allerlei vorstgevoelige plantjes buiten te zetten! Tomaten, komkommer, courgette, pompoen en paprika kun je als klein plantje kopen en nu (na half mei dus) in de tuin zetten. Ook de eenjarigen kunnen de tuin in, en de kuipplanten mogen de schuur uit.
De zomerbollen kunnen de grond in, zoals bijvoorbeeld de dahlia en begonia. Hier zijn heel veel verschillende soorten van: die met donker blad vind ik zelf heel mooi en goed te combineren met iets wits of roze. Maak een gat in de grond dat 2 x zo diep is als de knol. Na het planten geef je ruim water. Als je niet goed weet wat de boven of onderkant van de knol is leg hem dan op zijn kant. Dan keert de bloem zich naar het licht.
Struiken die al gebloeid hebben kun je nu het beste snoeien. Dan hebben ze nog geen nieuwe bloemen voor het volgend jaar gemaakt. En tussen de aardbeien kun je stro leggen zodat ze minder snel rotten.
De zomerbloeiende vaste planten, die vaak lang en slungelig worden, kun je nu voor de helft terug knippen. Dat lijkt heel eng omdat de planten al bloemknoppen hebben, maar de plant herstelt zich en wordt steviger en bossiger en minder gevoelig voor ziekten. Doe het wel voor 21 juni! Ze bloeien dan enkele weken later. Je kunt ook de helft terug knippen en een deel niet. Zo spreid je de bloei. Voorbeelden hiervan zijn: zinnia, luciferplant, cosmea, siertabak, helenium, cosmopolitan, phloxen, herfstasters, bergamotplant en ereprijs.
Sedum heeft vaak de gewoonte om te hoog te worden en om te kiepen. Als je er nu met een schop onder steekt (om de plant te plagen) wordt de groei geremd en moet hij zich herstellen zodat hij niet zo groot wordt. Lage sedum groeit vaak zo hard dat je al snel te veel hebt. Ik gooi het op een dakje dat er toch niet zo mooi uitziet en daar groeit het vanzelf uit tot een prachtig, kleurrijk sedum dak.
Slakken kun je blijven vangen met bierpotjes of met de hand. Sla (in allerlei soorten) kun je blijven zaaien. En – belangrijk: genieten geblazen van de voorjaarstuin die nu volop in bloei staat!
van links naar rechts: Roggelelie, Gele klaproos, Slaapmutsje
foto’s bij m’n moeder thuis, gemaakt door mn neefje Sven (10). It’s a family affair.
Als je van alles gezaaid hebt, zullen de plantjes nu wel ongeveer opgekomen zijn. Als het plantje (welk plantje dan ook) vier blaadjes aan het steeltje heeft (2 op iedere punt) dan is het tijd om ze te (pot)verspenen. Dit is een secuur werkje waar ik niet zo veel om geef. Maar wat moet, dat moet. Wip het plantje voorzichtig uit het potje en zet in een potje met grond. Zorg dat het plantje genoeg ruimte heeft of één plantje per potje. Maak in het nieuwe bakje eerst een gaatje zodat je er het plantje in kunt laten zakken. Druk voorzichtig aan.
Voor tomaten, paprika, courgette en dat soort plantjes, plant ik een stekje per potje. Dit kun je na half mei meteen in de grond zetten. De kans dat het plantje beschadigd is op deze manier niet zo groot. Deze gespeende plantjes kun je het beste nog binnen houden, maar bij mooi weer een paar uur buiten in de zon zetten zodat ze af kunnen harden. Blijf voldoende water geven.
Kruiden verspeen ik ook om ze meer ruimte te geven maar wel een aantal in de zelfde bak.
Verder is het nu veel onkruid wieden. Ook niet per se leuk, ook wel nodig.
Vergeet niet om regelmatig sla, andijvie, bleekselderij, bietjes, broccoli, peterselie, knolvenkel te zaaien, zodat je de hele zomer ervan kunt eten. Lees hier ons hele artikel over permacultuur (interessant!)
Vind je het belangrijk om helemaal biodynamisch te tuinieren, dan kun je volgens de stand van de maan tuinieren. Je moet dan weten wanneer het gunstig of juist ongunstig is om iets te zaaien, planten of te oogsten. Hierover worden kalenders verkocht. Ik heb zelf de Maria Thun zaaikalender van 2020. En er bestaat ook een app. Die heet Maan en Tuin. In deze app staat iedere dag wat je kunt doen of beter niet kunt doen.
Meer tips
-
HALLO kruidentuin! Zo maak je hem (en haal je er het meeste uit)
-
Een droge tuin, zo ga je er mee om
-
Tuinkalender van mei: 5 tips om je tuin groeiend en bloeiend te houden
-
Barts Buiten: Barts bovenstebeste tuintips deel 1: de (mini) moestuin
-
Barts Buiten: Barts bovenstebeste tuintips deel 2: de siertuin (ook voor kleine tuinen)